Sąd Obwodowy w Głogowie (Königliches Amtsgericht zu Glogau ) został utworzony na podstawie ustawy sądowej z 27 stycznia 1877 r. i zarządzenia cesarza Wilhelma z 5 lipca 1879 r. Zgodnie z tym zarządzeniem do okręgu kompetencyjnego Sądu Obwodowego w Głogowie zaliczono wszystkie miasta wsie i dobra będące znajdujące się na terenie powiatu głogowskiego za wyjątkiem obrębu miejskiego Polkowice, obwodu Kummernick, Nieder Polkwitz, Hochkirch, Suckau, Klemintz, Toppendorf, które weszły w skład utworzonego również wówczas sądu Obwodowego w Polkowicach. Ponadto do obrębu sądowego Głogowie zaliczono z powiatu wschowskiego obręb miejski Sława, z którego wyłączono części miejscowości do utworzonego wówczas Sądu Obwodowego w Siedlisku. Sąd w Głogowie rozpoczął działalność 1 październi-ka 1879 r. i podlegał organizacyjnie pod Sąd Krajowy w Głogowie (Landgerichtsbezirk Glogau). Sąd Obwodowy w Głogowie był kontynuatorem sądu Księstwa Głogowskiego, istnieją-cego tutaj od połowy XIII w. oraz o niewiele młodszej metryce sądu miejskiego. Sąd Książęcy został następnie przekształcony na wydzielony oddział zamiejscowy Sądu Królewskiego. Po za-jęciu Śląska przez Prusy w 1742 r. utworzono tutaj sąd przy Kamerze Wojenno Skarbowej dla urzędników królewskich oraz poddanych pozostających bezpośrednio w służbie króla Prus. Sprawy sądownicze na wsiach były prowadzone przez szlachtę, w ramach funkcjonujących licz-nych sądów patrymonialnych lokalnych, które powszechnie funkcjonowały od połowy XVI w. m.in. w Sławie, Guzicach, Jablonowie. Grębocicach, Dalkowie, Krzepielowie. W celach roz-strzygania sporów majątkowych między szlachtą powoływano Komisje Sądowe, działające w ramach Landtagu. Od początku XIX w. funkcjonowały Kreis- Gericht Kommission Glogau oraz Kreis Gericht Kommission zu Polkwitz. Po 1796 r. utworzono w Głogowie Stadt und Landge-richt, a następnie w 1809 r. Królewsko-pruski Sąd Miejski. (Koenigliche Preussische Stadt Gericht ). Obejmował on swym zasięgiem kompetencyjnym miasto Głogów wraz z przynależnymi do miasta wioskami. 1 kwietnia 1849 r. na jego miejsce utworzono Sąd Powiatowy w Głogowie ( Königl. Kreisgericht zu Glogau ) jako sąd państwowy pierwszej instancji dla spraw cywil-nych i karnych. Teren jego działania rozciągał się na miasto Głogów i prawie wszystkie wsie powiatu głogowskiego oraz powiatu w Polkowicach. Utworzenie i siedziba Sądu Obwodowego w Głogowie została wybrana z nie tylko z powodu poszanowania tradycji i przyzwyczajeń oko-licznej ludności. Od stuleci Głogów był się jednym z największych w tej części Dolnego Śląska ośrodków administracyjnych, jak siedziba stolicy Księstwa Głogowskiego, i jednocześnie jeden z najszybciej rozwijających się ośrodków przemysłowych regionu. Dlatego też w miarę zagęszczania się problemów prawnych zwianych pośrednio lub bez-pośrednio ze stanem władania powołanie sądu stawało się konieczności Świadczyło również o konsekwentnym wprowadzaniu reform wymiaru sprawiedliwości zakończonych w 1896 nowym kodeksem cywilnym tzw. Bürgerliches Gesetzbuch. Podstawą wymiaru sprawiedliwości stała się trzy stopniowa struktura. Sąd pierwszej instancji, a takim był Sąd Obwodowy w Głogowie zaj-mował się terenowymi sprawami mniejszej wagi państwowej, ale bardzo znaczącymi dla oby-wateli. Zakres kompetencyjny Sądu obejmował podstawowe obszary prawne, które dotyczyły znaczących grup mieszkańców o niższym statusie ekonomicznym. Należały do nich:
a) sprawy cywilne, w tym spory z zakresu prawa cywilnego , które nie przekraczały sumy 300 RM. Ponadto, bez względu na wysokość wartości sąd rozstrzygał spory o dzierżawy i wynajem, stosunków pracowniczych, nauki i służby , spory z zakresu stosunków podróży i przewozu , spory o szkody leśne i rolne, spory z zakresu prawa małżeńskiego, opieki z tytułu pokre-wieństwa i stosunków pozamałżeńskich, z tytułu dożywocia , obowiązku wychowania i zaspo-kojenia na starość, z tytułu postępowań wywoławczych i ubezwłasnowolnień;
b) sprawy sporne obywateli, w tym egzekucje: o podział majątku, kolaudacje w sprawach publicznych , prowadzenie rejestrów, licytacje i zarząd przymusowy;
c) sprawy karne, w tym sprawy o wykroczenia, przewinienia i przestępstwa ( zbrodnie). Do nich należały sprawy kwalifikowane na 10 lat więzienia . Ówczesne prawo karne określało taki wymiar kary za "szczególne przypadki oporu" , fałszowania monet, gwałtów, powtórnych kradzieży i rozbojów w wyniku których nastąpiły obrażenia ciała oraz sprawy złodziejstw broni i fałszowania walorów pieniężnych;
d) sprawy z powództwa cywilnego, składane na wniosek stron, w tym sprawy ksiąg gruntowych i akt gruntowych oraz prowadzenie różnych rejestrów: związków i spółek, rejestru majątku, rejestru handlowego, rejestru patentów i rejestry statków i pojazdów;
e) w zakresie prawa spadkowego i podziałów spadkowych, w tym zapewnienie dziedzi-czenia i egzekucja zapisów testamentowych;
f) w zakresie prawa rodzinnego ustalenia w sprawach opieki i kurateli, orzekanie o peł-noletności, ochrona sierot , unieważnienia małżeństwa i sprawy przysposobienia.
Ponadto Sąd w Szprotawie na wniosek stron potwierdzał działania prawno-cywilne poszczególnych obywateli takich jak: stwierdzenie prawomocności podpisu, oświadczenie woli, pomoc prawna potwierdzenie stanu władania, przyjmowanie protokołów, ustalanie akt stanu cy-wilnego, potwierdzanie wystąpienia ze stowarzyszeń religijnych i Kościołów. Ustawa o zgroma-dzeniach i stowarzyszeniach z 1908 r. zwiększyła zadania sądów obwodowych w tym zakresie. Kolejne zmiany w działalności Sądu wprowadził w 1924 r. Bürgerliches Recht. Do istotnych zadań Sądu należało wprowadzone w 1925 r. prawo o rewaloryzacji oraz prawo z 1933 r. o re-gulacji stosunków gospodarczych na wsi. W okresie nazistowskim do zadań sądu należało rów-nież orzekanie o rasie aryjskiej oraz orzekanie o zagrodach dziedzicznych (Erbhofrecht). W 1905 r. rozpoczęto budowę nowego gmachu sądowego według projektu Emila Friede. W gmachu przewidziano gabinety dla 8 sędziów oraz jednego państwowego obrońcy, pomiesz-czenia administracji , ławników. Na parterze znajdował się pomieszczenia registratyry, kasy oraz 4 pomieszczenia przeznaczone dla ksiąg gruntowych i ich obsługi. Na piętrze znajdował się sala posiedzeń, pokoje sędziów, pisarzy sądowych, asesorów i referendarzy, prokuratora i obrońcy z urzędu. W 1919 r. kompetencje terytorialne Sądu obejmowały 89 obrębów . Sąd składał się z działu prezydialnego, w których obok kancelarii i sekretariatu znajdowała się także kasa sądowa, registratura i archiwum sądowe. Sprawy rozpatrywał sędzia w obecności co najmniej 2 ławni-ków, którzy stanowili kolegium sądowe. Można przyjąć, że w dziejach Sądu w Głogowie funk-cjonowały co najmniej 8 składy sędziowskie, oddzielnie dla spraw karnych i spraw cywilnych. Należy podkreślić, że przy Sądzie działał również prokurator. Zatrzymanych do czasu zakończenia rozpraw umieszczano w oddzielnym budynku więziennym. W ramach tego sądu od 1923 r. działał sąd dla młodocianych (Jugendsgericht) oraz sąd do spraw dziedziczenia gospodarstw (Anerbegericht). W 1934 r. utworzono sąd do uznawania dziedziczności( Erbgesundheitsgericht), który później orzekał w sprawach "aryjskich". W 1935 r. utworzono kolejny sąd (Entschuldungsgericht) , który zajmował się oddłużaniem większych gospodarstw rolnych. 23 grudnia 1931 r. została wydany " Zweite Sparverordnung " na podstawie którego w Niemczech zlikwidowano 60 sądów obwodowych w tym także działający w latach 1879 -1932 r. Sąd Obwodowy w Polkowicach. Większość z obrębów jego działania włączono do kompeten-cji terytorialnej Sądu Obwodowego w Głogowie. Wówczas to w kompetencjach terytorialnych Sądu znalazło się aż 137 obrębów. Zakończenie działalności tej instytucji nastąpiło na początku 1945 r. wraz z nadejściem wojsk Armii Czerwonej i ucieczką personelu.
Za: http://baza.archiwa.gov.pl/sezam/sezam.php?l=&mode=show&zespoly_id=96406&f=200