Duża wieś o charakterze rolniczym położona jest ok. 3 km na północny wschód od Ząbkowic Śląskich, u podnóża gór Szklarskich i Dobrzenickich. W krajobrazie wsi wyróżnia się potężna bryła kościoła, przed wojną przez miejscową ludność nazywanego "białą katedrą". Dzięki słynącej łaskami figurce Matki Boskiej Bolesnej jest to od XV w. ośrodek pielgrzymkowy.
Do 1940 r. dzisiejsze Bobolice składały się z dwóch wsi: leżącej w pobliżu kościoła wsi Kaubitz (polska nazwa Kubice), wraz z oddaloną o ok. 2 km kolonią Klein Belmsdorf (dzisiaj Kolonia Bobolice), oraz położonej wokół majątku wsi Schräbsdorf (polska nazwa Bobolic).
Po wojnie połączoną już wieś nazwano Kalina, a wkrótce, w wyniku akcji przywracania dawnych polskich nazw miejscowych, przyjęto nazwę obowiązującą do dziś.

HISTORIA WSI

Historia Bobolic jest ciekawa i bogata, a w licznych wzmiankach o dwóch dawniej odrębnych nazwach łatwo się pogubić. Ze względu na to, że aż do najnowszych czasów dzieje Bobolic i Kubic toczyły się niezależnie, tak też zostały tu przedstawione.

BOBOLICE (dawniej Schräbsdorf)

O początkach wsi dowiadujemy się z Księgi Uposażenia Klasztoru Cystersów pod wezwaniem Naświętszej Marii Panny w Herykowie, znanej jako Księga Henrykowska. Pierwsza wzmianka o Bobolicach pochodzi z 1239 r. i jest zawarta w przywileju księcia Henryka II Pobożnego dla henrykowskiego klasztoru- książę przyznaje w nim opactwu wieś Boboliz. Przywilej ów był finałem sprawy, która rozegrała sie parę lat wcześniej i została opisana w Księdze Henrykowskiej. Według niej: "dziedzicami wsi byli cztrej mężowie: Przybysław, Boguchwał, Wojsław i Gostach. Wszyscy oni trudnili sie rabunkiem i oskarzeni zostali przed księciem, który kazał ich pojmać i uwięzić. Następnie z rozkazu księcia zostali w pojedynku wszyscy zwyciężeni...". Mamy tutaj do czynienia z polskim prawem zwyczajowym, mającym zastosowanie w XIII w. na Śląsku, tzw. "Sądem Bożym". Otóż książę wzywał oskarżonych na pojedynek, który w jego imieniu prowadzili wyznaczeni przezeń rycerze. W przypadku zwycięstwa nad oskarżonym, groziła mu kara śmierci. Tracił on wówczas cały swój majątek, a jego życie mogło być wykupione przez rodzinę lub inne osoby. Ponieważ rodziny oskarżonych nie było stać na ich wykupienie, książę Henryk polecił sprzedać ich majętność. Prześledźmy więc, co dalej o tym zdarzeniu mówi KSIĘGA HENRYKOWSKA: "Na skutek namowy księcia pan Bodo, opat henrykoski, kupił za 19 grzywien srebra ich majętność (tj. wieś Bobolice-przyp.aut.), ratując zarazem ich głowy". Mimo wydania tego wyroku, sprawa wróciła ponownie "na wokandę" sądu książęcego kilka lat później. Po najeździe mongolskim i bitwie pod Legnicą w 1241 r., w której zginął książę Henryk, potomkowie byłych właścicieli Bobolic- Siecesław, Witosław i dalszych czterech mężów, wystąpili do księcia Bolesława Rogatki o zniesienie wyżej wymienionego przywileju i przywrócenie im praw własności do wsi. Należy w tym miejscu wspomnieć o tym, że w wyniku najazdu mongolskiego został zniszczony klasztor cystersów w Henrykowie, a wraz z nim wszystkie dokumenty, dotyczące jego praw własnościowych. Ten fakt stał sie powodem spisania I częsci KSIĘGI HENRYKOWSKIEJ przez niemieckiego mnicha Piotra (1268-76, II księga powstała po 1310r.). Piotr, częściowo z autopsji, częściowo z zachowanych dokumentów kancelarii książęcej i poświadczeniach żyjących wówczas mieszkańców okolic Henrykowa, odtworzył stan posiadania klasztoru sprzed najazdu. Równocześnie, nie mając takiej intencji, udokumentował polskość terenów należących wówczas do klasztoru.To właśnie dzięki niemu wiemy, że po najeździe mongolskim Bobolice zamieszkiwali Siecesław, Witosław i ich krewniacy, potomkowie skazanych w 1239r., którzy twierdzili, że: "panowie na Henrykowie uciskają poddanych wsi i nieprawnie nią władają". Książę zdecydowanie odrzucił te rozszczenia i przywilejem wydanym w dniu 29 IV 1247r. na wiecu w Leśnicy pod Wrocławiem, potwierdził werdykt swego ojca. Tyle KSIĘGA HENRYKOWSKA.

Pierwotna nazwa wsi, prócz wspomnnianej postaci Boboliz, była też zapisana w wersji Bowilwicz (1338). Należy do nazw patronimicznych, tzn. pierwotnie oznaczała potomków jakiegoś Boboli. Nazwa niemiecka, która poprzez formy Schrebsdorff 1666/67, Schraebsdorff (1785), utrwaliła się jako Schräbsdorf, pochodzi od słowa Schreiber(saksońskie: Schreber)- 'pisarz, urzędnik gminy'. Po wojnie przetłumaczono ją na Skrybachów, ale wkrótce urzędowo przywrócono nazwę pierwotną.

W XIV wieku, 6 VIII 1345r., książę ziębicki Mikołaj nadał braciom Hermanowi, Janowi, Kunczkowi i Mikołajowi de Reichenbach folwark Bobolice (Schrempsdorff) z prawem lokowania, który oni następnie sprzedali5VI1348r. Henrykowi Wustenhube. W dniu 15VII1360r. Jan Budow sprzedał klasztorowi cystersów w Henrykowie 1 grzywnę czynszu z 4 łanów w swoich dobrach dziedzicznych Bobilwicz. W tym okresie pojawia się niemiecka nazwa wsi Schrepisdorf, używana początkowo równolegle z poprzednią. W 1387r. włascicielami wsi byli Zygmunt i Hans von Pogrell, którzy w 1393r. sprzedali dobra Hansowi von Domanz. W posiadaniu tej rodziny wieś pozostawała do końca XVIw. W 1406r. Bobolice były własnością Reintscha von Domanz.

Wdowa po nim sprzedała wieś swoim synom Heinzowi, Hansowi (w 1494r. starosta okregu ząbkowickiego) i Dirscowi von Domanz, którzy uzyskali potwierdzenie lenna od księcia Henryka Starszego Popdiebradowicza. W 1502r. wspomniani bracia uzyskali od książąt Albrechta, Jerzego i Karola przywilej na wybudowanie nowej karczmy w Bobolicach oraz letniego dworu obok kościoła w Kubicach. W 1532r. jako właściciel jest wymieniany Hans von Domanz. Od 1548r. wieś należała do Karola i Jerzego von Domanz, z których pierwszy zmarł 7IX 1555r., a drugi w lutym 1560r. Obaj zostali pochowani w kościele w Zwróconej. W latach 1567-1582 jako posiadacz wsi jest wymieniany Adam von Domanz, który zapisał żonie w dożywocie 2000 talarów na majątku Bobolice. W 1569r. Joachim von Domanz, pan na Niedźwiedziu i Bobolicach pełnił zaszczytną funkcję starosty okręgu ząbkowickiego. Zmarł on 6II1590r. we Wrocławiu jako ostatni przedstawiciel tego rodu. Został pochowany 20 lutego tego samego roku z tarczą i hełmem w kościele parafialnym w Zabkowicach.

Opustaoszałe lenno przeszło na własność cesarza, który sprzedał je Wolframowi von Rothkirch. W 1615r. właścicielem Bobolic był już starosta (w latach 1606- 17) Hans von Metting (Mettich), zwany Tschetcher. On sam zmarł 7 grudnia 1621r., ale jego rodzina posiadała dobra jeszcze w 1630r. W 1651r. majątek nabył hrabia Franciszek Albrecht von Kappa, służący w wojskach węgierskich. Za jego czasów spłonął miejscowy dwór. W 1688r. jako właścicielka jest wymieniana wdowa Anna Karolina von Zierotin, dwa lata później starosta buskupi hrabia Filip Franciszek von Gallas, który posiadał wieś jeszcze 1708r. Kolejna posiadaczką była w 1716 roku Maria Cecylina von Götz, z domu von Lichtenstein, a w 1721r. Ludwik Ksawery Hofman, starosta i radca zarządzający Brzegu oraz radca zarzadzający ks. Auersperga. Trzy lata później własciciel wsi został baron Franciszek Zygmunt von Vogt-Westerbach, a następnie jego syn Jan Franciszek. Córka tego ostatniego, Antonina Teresa, poślubiła w 1779r. barona Jana Józefa von Saurma z Gniechowic (gm. Kąty Wrocławskie). Od 1859 do 1945r. Bobolice były własnością rodziny

Strachwitzów (por. drzewo genealogiczne), a ich ostatnim właścicielem był Ludwik Adam Strachwitz. posiadał on zespół majątków, tzw. majorat, do nktórego należały Bobolice, Kubice, Kolonia Bobolice, Sodłowice, Szklary i Rakowice. W 1873 r. majątek Strachwitzów miał 3364 morgi powierzchni, a jego wartość wynosiła 5017 talarów. Tuż przed II wojną światową były to właściwie tylko resztki, sprzedano wiekszość gruntów i pozostały głównie zabudowania.




Dane statystyczne na temat wsi posiadamy począwszy od XVIIIw. W 1726r. podatek należny od mieszkańców Bobolic oszacowano na 439 talarów i 30 srebnych groszy, natomiast od dominium na 2064 talary i 2 srebne grosze. W latach 1743-48 wartość dóbr oszacowano na 19 880 talarów. Miesięczny podatek z gruntów dworskich wynosił 28 talarów, 4 grosze i 1 fening, natomiast z gruntów chłopskich 10 talarów, 20 groszy i 5 fenigów. We wsi mieszkało wówczas 4 kmieci, 9 zagrodników, 3 ludzi wolnych i 2 chałupników i komorników. W połowie lat 50. XVIII w. we wsi działało3 rzemieślników. W 1785r. F.A. Zimmerman opisał Bobolice następująco: "Wieś składa się z 1 folwarku, 4 kmieci, 1 zagrodnika, 2 chałupników, 1 wodnego młyna, 1 kuźni, 1 domu gminnego, 1 owczarni, 2 domów służby i 226 mieszkańców." W 1830 r. Bobolice stanowiły 1 rewir policyjny z Kubicami i Kolonią Bobolice. W 1842r. wzniesiono we wsi "amerykański młyn". Trzy lata później miejscowość liczyła 38 domów, 307 mieszkańców (w tym 32 ewangelików), lecz wkrótce jej rozwój przerwał wielki pożar w 1858 r., podczas którego spłonęła niemal cała zabudowa. Dane z 1885r. informują już o całkowitej odbudowie, bowiem było tu wówczas 39 domów z 226mieszkańcami, a prócz tego 120 mieszkało w majątku. Stosunki wyznaniowe ulegały radykalnym zmianom. W 1708r. było tu tylko 3 lub 4 katolików, zaś w naszym stuleciu katolicy stanowili już zdecydowaną większość; w 1929r. w Bobolicach mieszkało 202 katolików należących do parafii w Kubicach i 44 ewangelików należących do parafii w Ząbkowicach. W dniu 8V1945r. Bobolice zajęły wojska radzieckie. Okna pałacu zabito deskami i zaczęto wykorzystywać go jako magazyn zboża. Niemieckich mieszkańców wsi zobowiązano do pracy dla Rosjan. Praca ta była obowiązkowa również w niedziele i święta, a swoiste curiosum stanowił fakt, że obowiązywał tu wówczas czas moskiewski. Później przybyli polscy osadnicy. Pierwszy transport ludności niemieckiej odjechał w kwietniu 1946 r., a ostatni 8IX1947r.

KUBICE (dawniej Kaubitz)

Według tradycji drugą część dzisiejszych Bobolic, czyli Kubice, miał założyć Polak o imieniu Jakub, który osiedlił się tu w 1229r. Wieś zniszczyli ponoć Mongołowie 1241r. Można w tę opowieść wierzyć lub nie, gdyż brzmi prawdopodobnie, lecz żadne dokumenty jej nie potwierdzają... Pierwsza pisana wzmianka o osadzie pojawiła się KSIĘDZE HENRYKOWSKIEJ, w której dowiadujemy się, że Albert z Brodą z Ciepłowód kupił 1242 od Bolesława Rogatki dwa książęce majątki, Cienkowice i Kubice. Wsie graniczyły z jego posiadłościami w Ciepłowodach. Był to obszar 30 wielkich łanów, a cena okazyjnie niska wynosiła 30 grzywien srebra. Albert usunął dotychczasowych dziedziców tych wsi i ziemię przyłączył do swych Ciepłowód. Wieś występuje w KSIĘDZE HENRYKOWSKIEJ pod nazwą Cawbitz. Jest to stara nazwa patronimiczna, wywodząca się od zdrobniałej formy imienia Jakub, czyli Kuba. Nazwa niemiecka jest regularną substytucją nazwy polskiej; 'Kub-' zmieniło się na 'Kaub-','-ice na -'itz'. W średniowiecznych dokumentach pojawia się także inna nazwa niemiecka- Wonnewitz, w okresie bałaganu nazewniczego po ostatniej wojnie spolszczona na Woniewicz.



We wsi znajdowały się dwa folwarki. W dniu 18 II 1335r. książę ziębicki Bolko II nadał folwark w Kubicz rycerzowi czeskiego pochodzenia Konradowi von Ribenicz (Reibnitz) "wiernemu i użytecznemu w służbie". Z tą rodziną były związane losy wsi i słynącej cudownymi zdarzeniami figurki Matki Boskiej Bolesnej aż do końca XVIw. (por. drzewo genealogiczne).

W dniu 2 IV 1598r. Diprand, Daniel i Helena von Reibnitz sprzedali zadłużony majątek w Kubicach Walentemu Frank von Giesbach, pisarzowi ziemskiemu księstwa ziębickiego. W 1602r. wieś stała się własnością Krzysztofa von Nimptsch ze Szczepanowa (gmina Marcinowice). Należący do niego dwór spłonął 1VI1634 r. W 1666r. posiadaczem Kubic był cesarski rotmistrz Eckard von Eckartshausen, właściciel Sieroszowa i Baldwinowic. W 1689r. majątek należał do małoletnich dzieci barona von Kappaun, a dzierżawcą posiadłości był Franciszek Jerzy von Bojanowsky. W 1696r. Ernest Gottfried von Zeidlitz ze Strzeganowic (gmina Kąty wrocławskie) i jego żona Ewa Maria kupili Kubice. Zeidlitz zmarł 6 III 1702r. Następnym właścicielem był von Ku-nitz, w 1724r. majątek przeszedł na barona von Vogten z Bobolic. W późniejszych latach pod względem własnościowym wieś dzieliła losy Bobolic. Począwszy od XVIII w. posiadamy dane na temat wsi. W 1726 r. oszacowano wartość podatku z dominium Kubice na 1480 talarów i 18 srebrnych groszy. W latach 1743-48 wartość dóbr wynosiła 14 987 talarów. W 1748 r. miesięczna wartość podatku z gruntów dworskich wynosiła 20 talarów, 19 groszy i 6 fenigów, natomiast z gruntów chłopskich 4 talary, 18 groszy i 6 fenigów. Wieś zamieszkiwało 9 zagrodników, 18 wolnych ludzi i 1 chałupnik lub zagrodnik. W połowie lat 50. żyło w Kubicach 5 rzemieślników.

A oto opis miejscowości pochodzący z 1785 r. z dzieła F. A. Zimmermanna.
Przyczynki do opisania Śląska: "Kubice, znane z wielkiego kościoła Najświętszej Marii Panny; kościół zbudowany przez kanonika wrocławskiego Krzysztofa Reibnitza w 1496 roku, w nim słynąca cudownymi łaskami statua Matki Boskiej; kościół filialny parafii w Zwróconej; oprócz niego we wsi są 1 szkoła, 1 folwark, 23 zagrodników, 5 chałupników, 1 kuźnia, 1 wiatrak i 194 mieszkańców."

W 1830 r. wieś liczyła 42 domy, 1 folwark i 241 mieszkańców (w tym 2 ewangelików). Stanowiła wówczas jeden rewir policyjny z Bobolicami i Kolonią Bobolice. W 1835 r. wybudowano tu szkołę. Według danych z 1845 r. Kubice wraz z Kolonią Bobolice miały 62 domy i 370 mieszkańców (w tym 42 ewangelików), a w 1885 r. posiadały 75 domów z 415 mieszkańcami. W 1929 r. mieszkało tu 231 katolików należących do miejscowej parafii i tylko 2 ewangelików należących do parafii w Ząbkowicach.

Pierwsi polscy osadnicy pojawili się we wsi już na początku czerwca 1945 r., zaś 5 IV 1946 r. w kościele w Kubicach odprawiono ostatnią niemiecką mszę. W tym czasie nie było już w okolicy niemieckich księży, ponieważ jeszcze przed oficjalnym wysiedleniem zostali przez milicję wywiezieni poza granice Polski. Mszę celebrował prałat Hubert Thienel, wydelegowany do opieki nad niemieckimi katolikami w powiecie ząbkowickim. Później był on pierwszym wizytatorem apostolskim dla katolików wrocławskich w Republice Federalnej Niemiec. Msza przed figurką Matki Boskiej miała przygotować ludność niemiecką do opuszczenia swoich domów. Następnego dnia rano mieszkańcy Kubic i Zwróconej zostali przewiezieni do Ząbkowic, a następnie do Niemiec.


Przysiółki

Trzecią część dzisiejszych Bobolic stanowi Kolonia Bobolice. Jest ona wzmiankowana w KSIĘDZE ZIEMSKIEJ OKRĘGU ZĄBKOWICKIEGO Z POłOWY XIV w. jako Baldwinsdorf secundum; była wówczas przysiółkiem Baldwinowic (niem. Baldwinsdorf). W dniu 24 VIII 1347 r. Konrad von Reibnitz zakupił tę posiadłość od Nikola Bentil, pana na Ógau. Później należała do rodziny Rebnitzów aż do 26 VIII 1583 r., gdy wdowa po Hansie, Barbara z domu von Pannwitz sprzedała ją Jerzemu von Rothkirch und Panthen. Oto opis przysiółka z pracy F.A. Zimmermanna: Kolonia Bobolice (Klein Belmsdorf) przed wiekami Kalesche, jest to folwark wraz z kilkoma domami, należał w 1498 roku do Krzysztofa von Reibnitz z Kubic i przy nich (tj. Kubicach) pozostawał do 1585 roku, gdy po Fryderyku von Reibnitz odstąpiła go Jerzemu von Rothkirch und Panthen. Od niego przeszedł on w 1599 roku do Walentego von Gießbach, następnie w 1610 roku do Walentego Franck Giesbach, w 1650 roku do Krzysztofa von Nimptsch, w 1655 roku do Eckarta von Eckartshausen z Kubic i odtąd miał tych samych właścicieli co Kubice. Składa się z jednego folwarku, 4 zagrodników, 1 chałupnika i 49 ludzi." W 1708 roku Kolonia Bobolice była zdecydowanie katolicka (w przeciwieństwie do Bobolic) - mieszkało w niej tylko kilku protestantów. Jako właściciela wymieniono wówczas Jana Leopolda von Grünfeldt, zaś 10 lat później- barona von Vogt.
W 1839 roku Kolonia Bobolice liczyła 7 domów i 42 mieszkańców. Stanowiła jeden rewir policyjny z Bobolicami i Kubicami. W 1929 r. w Koloni bobolice mieszkało 12 katolików i 2 ewangelików. Ich przynależność parafialna była taka sama, jak mieszkańców Bobolic.
Do majątku Bobolic należał także przysiółek Fasanerie (tj. "bażanciarnia"). Leżał na północ od Bobolic w kierunku Rakowic i liczył w okresie międzywojennym 7 mieszkańców.